Geminin beden kısmında 900 ton asbest bulunmuş olduğu iddiaları endişeye yol açarken Murat Kurum, çekince belirlendiği takdirde geminin geri gönderileceğini, süreci takip edeceklerini belirtti.
![Murat Kurum'dan Brezilya savaş gemisi sökümü hakkında açıklama](https://icdn.ensonhaber.com/crop/250x141-85/resimler/diger//kok/2022/07/18/IMG20220718034815.jpg)
Brezilya’ya ilişik olan cenk gemisinin İzmir Aliağa’daki vapur söküm tesisine getirilmesi kamuoyu tarafınca tepki görmüş oldu.
Vapur ile ilgili ortaya atılan ‘gövdesinde 900 ton zararı olan asbest barınıyor’ iddiası dilden dile dolaşarak gündemi tutuyor.
Teknik açıdan söz mevzusu vapur sökümünün yalnızca Türkiye ve Hindistan’da yapılabileceği açıklanırken, Basel Sözleşmesine nazaran ise gemide tehlikeli herhangi olağandışı bir durumun olmadığı belirlendi.
Kamuoyuna ‘müsterih olun’ telkini verilirken, Çevre Şehircilik ve İlkim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, herhangi bir riskin saptandığı durumda, geminin tereddütsüz geri gönderileceğini deklare etti.
Bakan Murat Kurum, vatandaşların endişelerini engellemek adına, Brezilya birliğine ilişik NAe Sao Paulo adlı vapur hakkında toplumsal medya paylaşımında bulunmuş oldu.
Asbest atıkları hususi ambalajları yardımıyla havayla temas etmeyecek
Bakan Kurum ek olarak gemide iddia edilmiş olduğu benzer biçimde 900 ton değil, 9,6 ton asbest yükünün bulunduğunu, vapur sökümünden çıkan asbest içeren atıkların hususi ambalajlar yardımıyla havayla temasının kesildiğini söylemiş oldu.
“Denetim işlemleri internasyonal hukuka uygun şekilde”
Bakan Kurum paylaşımında şu ifadelere yer verdi;
“Brezilya’dan İzmir Aliağa’daki vapur söküm tesislerine gelecek olan Brezilya birliğine ilişik NAe Sao Paulo adlı vapur uzun bir süredir izin beklemekteydi. Avrupa Birliği (AB) Vapur Geri Dönüşüm Tüzüğü kapsamında uygun bulunarak AB Vapur Geri Dönüşüm Tesisleri Sıralamasında bulunan geminin denetim işlemleri internasyonal kuruluşlar tarafınca internasyonal hukuka uygun bir halde gerçekleştirilmektedir.
Riskli bir durum olmadığı belgelendi
NAe Sao Paulo gemisi için de Basel Sözleşmesi gereğince aynı prosedür işletilmiş; gemide her türlü denetim internasyonal yetkinliğe haiz uzmanlar tarafınca yapılmıştır. Ölçümler neticesinde gemide riskli bir durum olmadığı ve ilgili tüm yükümlülüklerin yerine getirilmiş olduğu belgeleriyle (Notifikasyon Formu, geminin survey raporu, tehlikeli madde envanteri, ışınım çözümleme belgesi, vapur söküm planı, gas-free işleminin yapıldığına dair belge, radyolojik açıdan sakınca olmadığına dair resmi yazısı vb) iletilmiş, peşinden izin alma işlemi tamamlanmıştır.
“Olumsuzluk söz mevzusu olursa geri gönderilecek”
Ülkemiz karasularına ulaştığında de vapur; internasyonal yetkinliğe haiz uzmanların denetimlerden geçirilecek, bir kez daha ölçümler gerçekleştirilecektir. Bu ölçüm sonuçlarına nazaran, Nükleer Düzenleme Kurumu Başkanlığı tarafınca geminin sökülmesinde sakınca bulunmadığı bildirilirse; geminin öteki kontrolleri yapılacak ve tehlikeli herhangi bir olumsuzluk söz mevzusu olursa vapur, hiçbir tereddüte yol açmadan aynı şekilde geri gönderilecektir.
“900 ton değil 9,6 ton asbest yükü”
Vapur söküme uygun bulunursa da AB lisanslı şirket tarafınca her türlü teknik ve kurallara titizlikle uyularak söküm işlemi gerçekleştirilecektir. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafınca belirlenecek uzman ekiplerce süreç titizlikle takip edilecektir. Gemide iddia edilmiş olduğu benzer biçimde 900 ton değil, 9,6 ton asbest yükü bulunmaktadır.
Vatanımızda vapur sökümünden çıkan asbest içeren atıklar uygun şekilde ambalajlanarak etiketlenmekte, havayla teması kesilmektedir. Bu şekilde ambalajlanan asbest içeren atıklar geçici depolanmakta, lisanslı araçlarla taşınmakta ve çevre lisanslı tertipli depolama tesislerinde; lüzumlu önlemleri almak şartıyla bertaraf edilmektedir. Atıkların Tertipli Depolanmasına Dair Yönetmeliğe uygun tesislerde, asbest içeren atıklar öteki atıklardan ayrı bir bölümde depolanmaktadır.
“2013 senesinde atıkların sorunsuz şekilde bertaraf edilmiş olduğu deneyim edildi”
2013 senesinde da asbest içeren benzer bir geminin sökümü gerçekleştirilmiş, atıkların sorunsuz bir halde bertaraf edilmiş olduğu deneyim edilmiştir. Milletimiz müsterih olsun, bugüne dek olduğu benzer biçimde bundan sonrasında da vatandaşımızın sağlığını tehlikeye sokacak, çevreye zarar verecek hiçbir girişime asla müsaade etmeyeceğiz, izin vermeyeceğiz. Sürecin sonuna kadar takipçisiyiz.”