Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), 2022 yılı Endüstri Kapasite Raporu istatistiklerini yayınladı.
Buna nazaran, 2021 senesinde 85 bin 790 olan “kapasite
rapor” sayısı, 2022 senesinde yüzde 11,67 artışla 95 bin 804’e çıktı.
Bu raporların ilişik olduğu üretim tesislerinin yüzde
44,7’sinde 1-9, yüzde 39,2’sinde 10-49, yüzde 7,8’inde 50-99, yüzde 5,75’inde
100-249, yüzde 2,55’inde ise 250’den fazla çalışan bulunuyor.
Geçen yıl endüstri kapasite raporuna haiz tesislerde toplam
çalışan sayısı, önceki yıla nazaran yüzde 8,27 artışla 3 milyon 871 bin 480’e
terfi etti.
Çalışanları yüzde 36,49’u ise 250 ve daha çok çalışanı bulunan tesisler
Toplam çalışanların yüzde 5,54’ü 1-9 çalışan bulunan tesislerde
istihdam edilirken, yüzde 22,44’ü 10-49, yüzde 13,54’ü 50-99, yüzde 21,99’u
100-249, yüzde 36,49’u ise 250 ve daha çok çalışanı bulunan tesislerde
istihdam ediliyor.
İstihdamın en fazla olduğu 5 il
Geçerli raporlara nazaran istihdamın en fazla olduğu 5 il,
İstanbul (790 bin 646), Bursa (325 bin 682), İzmir (259 bin 311), Kocaeli (232
bin 883) ve Ankara (223 bin 307) oldu.
En fazlaca istihdam artışı elde eden
şehirler
Söz mevzusu dönemde sanayide en fazlaca istihdam artışı elde eden
şehirler, yüzde 52,9 ile Bitlis, yüzde 44,27 ile Siirt, yüzde 39,63 ile
Erzurum, yüzde 38,57 ile Şırnak ve yüzde 37,04 ile Ardahan oldu.
Sanayide istihdam azalışının en fazlaca olduğu şehirler, yüzde
26,27 düşüşle Yalova, yüzde 24,75 azalışla Bayburt, yüzde 15,35 gerilemeyle
Kırıkkale, yüzde 11,4 düşüşle Karaman ve yüzde 11,09 azalışla Tunceli olarak
belirlendi.
En fazlaca mühendis Doğu Marmara’da çalışıyor
Doğu Marmara’da çalışan 43 bin 390 mühendise karşılık, Batı
Anadolu’da 42 bin 398, İstanbul’da 41 bin 393, Ege’de 26 bin 832, Akdeniz’de 12
bin 197 mühendis endüstri tesislerinde istihdam edildi.
Toplam çalışanların yüzde 5,07’sini mühendis, yüzde 4,54’ünü
uygulaman, yüzde 6,18’ini usta, yüzde 72,03’ünü işçi, yüzde 11,13’ünü yönetimsel
personel oluşturdu.
Endüstri tesislerinde averaj 40,41 şahıs çalışıyor. Endüstri
tesisi başına en fazlaca çalışanı bulunan il Çankırı iken, bu kenti Zonguldak, Bilecik,
Tekirdağ ve Bartın izledi.
Kapasite raporlarının 2 bin 469’u yüksek teknoloji
mevzularında düzenlendi
Söz mevzusu dönemde yüksek teknoloji kapsamındaki endüstri
tesislerinin oranı yüzde 2,38’den yüzde 2,31’e geriledi. Orta-yüksek teknoloji
kapsamındaki endüstri tesislerinin oranı yüzde 24,3’ten yüzde 23,73’e düştü.
Orta-düşük teknoloji kapsamındaki endüstri tesislerinin oranı yüzde 30,57’den
yüzde 30,26’ya indi. Düşük teknoloji kapsamındaki endüstri tesislerinin oranı ise
yüzde 42,75’ten yüzde 43,69’a terfi etti.
Geçerli olan kapasite raporlarının 2 bin 469’u yüksek
teknoloji ürünleri, 25 bin 332’si orta-yüksek teknoloji, 32 bin 300’ü
orta-düşük teknoloji ve 46 bin 638’i düşük teknoloji alanında düzenlendi.
2022 yılı sonu itibarıyla en fazlaca kapasite raporu
“yapınış metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)”
mevzusunda hazırlandı. En fazlaca kodlanan öteki etkinlik grupları “besin
ürünlerinin imalatı”, “başka yerde sınıflandırılmamış makine ve
ekipman imalatı”, “tekstil ürünlerinin imalatı” ve “kauçuk
ve plastik ürünlerin imalatı” olarak kayıtlara geçti.
Minimum kapasite raporu düzenlenen etkinlik grupları ise
“tütün ürünleri imalatı”, “öteki hizmet faaliyetleri”,
“balıkçılık ve su ürünleri yetiştiriciliği”, “ham petrol ve
doğalgaz çıkarımı” ve “ormancılık ile endüstriyel ve yakacak odun
üretimi” olarak sıralandı.
En fazlaca rapor İstanbul’da düzenlendi
En fazlaca kapasite raporu düzenlenen 5 il, İstanbul (27 bin
417), Ankara (6 bin 510), Bursa (6 bin 327), İzmir (5 bin 895) ve Konya (3 bin
957) oldu.
Minimum kapasite raporu düzenlenen iller ise Bayburt (21),
Tunceli (38), Ardahan (41), Hakkari (43), ve Iğdır (53) olarak sıralandı.
2022 yılı sonu itibarıyla 1390 yabancı sermayeli şirket
kapasite raporu yaptırdı.
Yabancı sermayeli firmaların üretim tesislerinin en fazlaca
olduğu şehir İstanbul (255) oldu. Bu ili Kocaeli (183), İzmir (179), Bursa (84)
ve Tekirdağ (71) takip etti.
Yabancı sermayeli firmaların kapasite raporu yaptırdıkları
tesislerin etkinlik grubuna nazaran ilk 5 sıralaması 147 ile “yapınış
metal ürünleri imalatı (makine ve teçhizat hariç)”, 137 ile “başka
yerde sınıflandırılmamış makine ve ekipman imalatı”, 131 ile “kauçuk
ve plastik ürünlerin imalatı”, 117 ile “kimyasalların ve kimyasal
ürünlerin imalatı” ve 84 ile “motorlu kara taşıtı, treyler (römork)
ve yarı treyler (yarı römork) imalatı” şeklinde gerçekleşti.
Yabancı sermayeli endüstri tesisi sayısında Almanya
ilk sırada
Yabancı sermayeli endüstri tesisi sayısında 247 ile Almanya
ilk sırada yer aldı. Bu ülkeyi Hollanda (105), İtalya (54), Büyük Britanya ve
Şimal İrlanda (51) ve İspanya (48) izledi.
