Yeni bir İngiliz araştırmasına nazaran, dirençli nişasta bakımından varlıklı yiyecekler, genetik kanser geliştirme riski taşıyan insanoğlu için mühim bir önleyici etkiye haiz…
Bazı kişiler, bir takım kanser geliştirmeye yatkın hale getiren genetik bir durum olan Lynch sendromuna haizdir. İngiltere’de yürütülen yakın tarihindeki bir araştırma, belirli yiyecekleri yemenin Lynch sendromuna bağlı kanser risklerini önleyebileceğini ortaya koydu.
Lynch sendromu, 50 yaşından ilkin kolorektal kanserli kişilerde yada ailede kolorektal kanser öyküsü var ise şüphelenilen genetik bir durumdur. Bu sendrom kolonda oldukca sayıda polip oluşumuna niçin olur ve endometrium, yumurtalık, mide yada idrar yolu kanseri şeklinde kolon kanserinden başka kanserlerin ortaya çıkmasına da niçin olabilir. Bu sendrom, teşhis edilmiş olduğu andan itibaren dikkatli bir seyretme gerektirir.
Genetik kanser riskini artırıyor
Bu sendrom, bilhassa kolon (kalınca bağırsak) ve rektum kanseri olmak suretiyle belirli kanser türlerinin gelişme riskini artırır. Ek olarak, Lynch sendromu olan hastalarda mide, ince bağırsak, karaciğer, safra kesesi, idrar yolu, beyin yada cildi etkileyen kanser geliştirme riski de yüksektir. Lynch sendromu olan hanımlarda ek olarak yumurtalık yada rahim içi kanseri gelişme riski de vardır.
Bazı insanoğlu, hastalık ortaya çıkmadan da Lynch sendromundan etkilenebilir, bu iyi huylu formdur. Bu formda kolon polipleri görülür ve bunlar çoğu zaman bir mukoza zarı içinde gelişen iyi huylu tümörlerdir.
Dirençli nişasta kanser riskini önlüyor
Ortalama 1000 Lynch sendromlu hastayı içeren internasyonal bir araştırmada uzmanlar, dirençli nişasta ile iki senelik günlük takviyenin belirli kanser risklerini yarıdan fazla azalttığını ortaya koydu.
Çalışmada, dirençli nişastanın genetik nedenli birçok kanseri yüzde 60’tan fazla azalttığı ortaya çıktı. Bunun, bilhassa yiyecek borusu kanserleri ile beraber mide, safra kanalları ve pankreas kanseri için geçerli olduğu açıklandı. Bu önemlidir, bu sebeple bu kanserlerin teşhis edilmesi zor olsa gerek ve çoğu zaman geç teşhis edilir.
Dirençli nişasta, birçok gıdada bulunan karmaşık karbonhidratlardır. Araştırmada kullanılan doz, günde bir muz yemeye eşdeğerdir, muzlar olgunlaşmadan ve yumuşamadan ilkin muzdaki nişasta bozulmaya direnir ve bağırsağa ulaşarak orada yaşayan bakteri türlerini etkisinde bırakır. Araştırmacılar, dirençli nişastanın ince bağırsakta sindirilmek yerine kalınca bağırsakta fermente olduğundan safra asitlerinin üretimini bozan yararlı bağırsak bakterilerini beslediğini ve buna bağlı olarak birçok yarar sağladığını belirtiyor.
Çalışmada, dirençli nişastanın bakteriyel safra asidi metabolizmasını değiştirerek ve DNA’ya zarar verebilecek ve kansere niçin olabilecek safra asidi türlerini azaltarak kanser gelişimini önleyebileceği görüldü.
Bu çalışmada araştırmacılar ek olarak korumanın, insanoğlu takviyeyi almayı bıraktıktan sonrasında 10 yıl sürdüğünü gözlemlediler. Sonuçların yalnız Lynch sendromlu insanlara değil, genel olarak her insana yarar sağlayabileceği de düşünülüyor.
Dirençli nişastaların sağlığa yararları
Dirençli nişastaların tüketimi bağırsak hastalıkları, aşırı kiloluluk, diyabet ve kalp ve damar hastalıkları dahil olmak suretiyle çeşitli kronik hastalıklar üstünde pozitif yönde bir etkiye haizdir. Dirençli nişastalar kolondaki bakteriler tarafınca fermente edildiğinde, sağlığa yararlı tesirleri olan kısa zincirli bir yağ asidi butirat üretirler.
Sindirimi iyileştirir
Dirençli nişastaların fermantasyonu ile üretilen butirat, su ve sodyumun emilimini artırarak dışkı kıvamını iyileştirmeye destek verir. Ek olarak kolona kan akışını artırır, iltihabı azaltır ve bağırsak sağlığını destek sunar. Bütirat, kolorektal kanserin önlenmesinde ve inflamatuar bağırsak hastalığı olan kişilerde yararları sebebiyle şu anda birçok araştırmanın mevzusudur.
Diyabet yönetimine destek verir
Dirençli nişastalar, tip 2 diyabetin önlenmesi ve tedavisi için ümit verici bir lif türü ihtiva eder. Çeşitli çalışmalara nazaran, dirençli nişastaların tüketimi bilhassa aşırı şişman yada obez diyabetli kişilerde, açlık ve tokluk kan şekeri düzeylerini düşürmenin yanı sıra insülin duyarlılığını iyileştirmeye destek olmaktadır.
Kalp sağlığını iyileştirir
Meydana getirilen araştırmalar, dirençli nişastaların tertipli tüketiminin kan kolesterol ve trigliserit düzeylerini düşürmeye destek olabileceğini ve böylece kalp ve damar hastalıkları hastalık riskini azaltabileceğini göstermektedir.
Zayıflamaya destek verir
Araştırmalar, dirençli nişasta tüketiminin tokluğu artırdığını, yağ kaybını desteklediğini ve yağ birikimini önleyebileceğini göstermektedir.
Ne kadar dirençli nişasta yemelisiniz?
Rejim lifi ihtiyacı yaş ve cinsiyete bağlı olarak 25 ila 40 gr içinde değişmektedir. Dirençli nişastalar da dahil olmak suretiyle çeşitli rejim lifi türlerinin tüketilmesi önerilir.
İnsanların bir çok yeterince lif tüketmez ve daha çok tüketerek büyük faydalar elde edebilir.
Dirençli nişasta içeren gıdalar
Muzlar dirençli nişasta elde eden tek besin değildir. Gıdaların dirençli nişasta içinde ne olduğu, hazırlama ve işleme tekniklerinden kuvvetli bir halde etkilenir. Bazı dirençli nişastalar mısır, baklagiller, öğütülmemiş tohumlar, tam tahıllar, pişmemiş yulaf ezmesi, patates, pişirilip soğutulmuş pirinç ve makarnalarda organik olarak bulunur.
Öteki dirençli nişastalar, suni olarak üretilir ve kalori alımını azaltmak ve rejim lifi içeriğini arttırırken ürünlerin dokusal özelliklerini iyileştirmek için bir bileşen olarak gıdalara eklenmiş olur.
