ABD üstünde gezen ve Çin’e ilişik olduğu belirlenen ‘casus balon’, ABD tarafınca tehdit olarak görülmüştü.
Balon geçtiğimiz saatlerde ABD tarafınca vurularak etkisiz hale getirilmişti.
“Çin saldırıyı protesto ediyor”
ABD’nin bu eylemine ise Çin’den protesto geldi.
Çin’in Dışişleri Bakanlığından meydana getirilen açıklamada, “Çin, ABD’nin sivil insansız hava aracına güç kullanımı karşısında derin hoşnutsuzluk içindedir ve saldırıyı protesto etmektedir.” ifadelerine yer verildi.
Çin tarafının, Washington’ı, hava aracının sivil amaçlı olduğu, zorlayıcı sebeplerle Amerikan hava sahasına girmesinin tamamen rastlantı eseri olduğu mevzusunda bilgilendirdiğini ve meselenin sakin, ustalaşmış ve itidalli şekilde ele alınmasını açıkça talep ettiğinin vurgulandığı açıklamada, şunlar kaydedildi:
“ABD Müdafa Bakanlığı Sözcüsü, balonun yerdeki personele askeri yada fizyolojik tehdit oluşturmadığını söylemiş oldu. Bu şartlar altında, ABD tarafı güç kullanmakta ısrar ederek aşırı bir tepki verdi ve internasyonal kaide ve teamülleri açıkça ihlal etti.”
Açıklamada, Çin’in, vakadan ziyan olan şirket ve kurumlarının meşru haklarını ve çıkarlarını koruyacağı ve lüzumlu tepkileri verme hakkını saklı tuttuğu açıklandı.
ABD hava sahasında tespit edildi
ABD Müdafa Bakanlığı (Pentagon), 3 Şubat’ta Çin’e ilişik olduğu iddia edilen yüksek irtifa danışma balonunun ABD ana kıtası üstünde uçuş yaptığını ve Amerikan ordusunun balonu takip ettiğini açıklamıştı.
Balonun, Montana eyaletinde aralarında uzun menzilli roket depolarının olduğu bazı kırılgan askeri tesislerin üstünden geçmiş olduğu öne sürülmüştü.
Balonu güvenlik sebebiyle düşürmeyi tercih etmediklerini sadece müdahale seçeneğini saklı tuttuklarını vurgulayan müdafa yetkilileri, Çin’e ilişik danışma balonlarının, ABD hava sahasında tespit edilmesinin ilk olmadığını, son yıllarda benzerlerine rastlandığını ileri sürmüştü.
ABD’nin Pekin Büyükelçiliği kanalıyla Çinli muhataplarını probleminin ciddiyeti mevzusunda uyardığı bildirilmişti.
Çin’den “meteoroloji balonu” açıklaması
Çin tarafınca meydana getirilen açıklamada, balonun, Çin’e ilişik sivil bir hava aracı olduğu, meteorolojik araştırma için kullanıldığı, rüzgarlarla sürüklenerek yanlışlıkla ABD hava sahasına girmiş olduğu belirtilmişti.
Kendini denetim kabiliyeti sınırı olan olan hava aracının Batı rüzgarlarının sürüklemesiyle, planlanan rotasından çıkmış olduğu kaydedilen açıklamada, “Çin tarafı hava aracının niyet edilmeyen mecburi sebeplerle ABD hava sahasına girmesinden üzüntü duymuştur.” ifadelerine yer verilmişti.
Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mao Ning, “Çin, görevli bir ülke olarak internasyonal hukuka uygun hareket etmektedir. Hiçbir ülkenin egemenliğini ve hava sahasını ihlal etmeye niyetimiz yok. Umarız ilgili taraflar, meseleyi sakin kafayla ele alır.” değerlendirmesinde bulunmuştu.
ABD, balonu kara suları üstünde vurdu
Çin’in açıklamaları Washington’ı doyum etmezken ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken, 5-6 Şubat’ta Pekin’e yapmayı organize ettiği ziyareti iptal etmişti.
Pentagon Sözcüsü Tuğgeneral Patrick Ryder, “Çin’in açıklamasının farkındayız sadece bunun bir gözetleme balonu bulunduğunu biliyoruz.” ifadesini kullanmıştı.
Ryder, balonun 60 bin fit irtifada ABD’nin iç kesimleri üstünde uçmaya ve ABD Hava Müdafa Komutanlığının (NORAD) balonu izlemeye devam ettiğini belirtmişti.
Balon, ABD Başkanı Joe Biden’ın talimatıyla, Amerikan kara sularında Atlantik okyanusu üstüne çıktığında Amerikan ordusuna ilişik jet uçaklar tarafınca vurularak düşürüldü.
“Üç okul minibüsü otobüsü büyüklüğünde” olduğu ve 60 bin fit yükseklikte uçtuğu belirtilen balondan geriye kalan enkazın toplanması emek harcamaları devam ediyor.
