Tespit edilmesi oldukca zor bir durum olan huzursuz bacak sendromunun hemen hemen tam olarak bir tedavisi yok, sadece birçok değişik yöntemle emareleri hafifletmek mümkün…
Willis-Ekbom hastalığı olarak da adlandırılan huzursuz bacak sendromu, bacakları hareket ettirme dürtüsü ile ortaya çıkan kronik bir hastalıktır. Bilhassa alt ekstremitelerde karıncalanma, yanma hissi, hatta kas kasılmaları yada ufak elektrik çarpmaları ile kendini gösterir. Pek oldukca hoş olmayan duyuma neden olur.
Huzursuz bacak sendromu çoğu zaman dinlenme yada hareketsizlik anlarında ortaya çıkar. Mesela, uzun yolda gezi etmek olanaksız hale gelebilir ve hatta yalnız oturmak yada dinlenmek bile zorlaşabilir. Ek olarak hastaların uyku kalitesi etkilenir.
Huzursuz bacak sendromu hastalarının yüzde 80’ine yakınında uykusuzluk ve yüzde 30’una yakınının depresif emareler gösterdiği bilinmektedir.
Huzursuz bacak sendromu hanımefendileri daha sık etkisinde bırakır, çoğu zaman yetişkinlikte ortaya çıkar, sadece ender durumlarda çocuklarda yada gençlerde ortaya çıkabilir. Vakaların çoğunda ayakları ve bacakları etkisinde bırakır. Fazlaca daha nadiren vücudun öteki bölgelerine yayılabilirler.
Huzursuz bacak sendromunun sebepleri
Huzursuz bacak sendromunun sebepleri hemen hemen kati olarak bilinmiyor, sadece bu hastalığın gelişiminde iki unsurun rol oynadığı görülüyor. Birincisi, hastalarda anemi olsun yada olmasın vücutta demir eksikliği görülmesi, ikincisi ise beynin ve omuriliğin belirli bölgelerinde dopamin eksikliğidir.
Genetik de bir etkendir. Huzursuz bacak sendromu genetik nedenlerle ortaya çıkabilir.
Huzursuz bacak sendromu emarelerini tetikleyen yada şiddetlendiren değişik hastalıklar, davranışlar yada durumlar da vardır. Bunlar içinde kronik böbrek yetmezliği, demir eksikliği anemisi, diyabet, hipotiroidizm, fibromiyalji, multipl skleroz, Parkinson hastalığı, gebelik, belirli ilaçları almak (mesela nöroleptikler, antidepresanlar, antihistaminikler, lityum), aşırı kiloluluk, alkol, sigara, kahve, çay ve çikolata tüketimi, stres ve bitkinlik yer alır.
Huzursuz bacak sendromu iyi mi teşhis edilir?
Tanı koymak için belirtlere, hastalık geçmişine ve aile geçmişine bakılır. Bazı kas yada kan testleri (ferritin, hemoglobin, folik asit, B12 vitamini, glukoz ve kreatinin, tiroid seviyeleri) de yapılabilir.
Gerekirse, bir gece süresince bir uyku testi de yapılabilir.
Huzursuz bacak sendromu emareleri
Huzursuz bacak sendromu başlangıcında çoğu zaman bacaklarda hoş olmayan karıncalanma, kaşıntı ve ağrı şeklinde hislerin eşlik etmiş olduğu bacakları hareket ettirme ihtiyacı duyulur.
Bu hareket etme ihtiyacı, çoğu zaman otururken yada uzanırken, dinlenme yada hareketsiz haldeyken ortaya çıkar. Durum akşamları ve geceleri daha da şiddetlenir. Bacakları hareket ettirmek yada masaj yapmak rahatlama sağlar.
Emareler birkaç dakikadan birkaç saate kadar devam eden dönemler halinde ortaya çıkar. Huzursuz bacak sendromuna çoğu zaman kronik uykusuzluk ve gün süresince büyük bitkinlik birlikte rol alır.
Hastaların bir çok gece süresince her 10 ila 60 saniyede bir bacakların istemsiz hareket ettirir. Bunlar uyku standardını bozar. Bu bacak hareketleri çoğu zaman kişinin yatağı paylaşmış olduğu kişiler tarafınca fark edilir, sadece uyku esnasında periyodik bacak hareketleri olan bir çok insanda huzursuz bacak sendromu yoktur. Bu periyodik hareketler değişik durumlardan dolayı da meydana gelebilir.
Durum çoğu zaman her iki bacağı da etkisinde bırakır, sadece kimi zaman yalnız biri etkilenir. Kimi zaman kollar da etkilenebilir.
Huzursuz bacak sendromunu önlemenin yolları
Huzursuz bacak sendromunun sebepleri tam olarak bilinmediği için önlemenin tam olarak malum bir yolu yoktur. Sadece, demir, folik asit ve B12 vitamini şeklinde temel gıda eksiklikleri bu sendroma niçin olabileceği için beslenme gereksinimlerini tam olarak karşılayan sıhhatli bir rejim uygulanması şarttır.
Ek olarak diyabet yada romatoid artrit şeklinde hastalıkları olan kişiler tedavilerine aksatmadan devam ederek huzursuz bacak sendromu risklerini azaltabilirler.
Bazı yaşam seçimi alışkanlıkları, hastaların çoğunda huzursuz bacak sendromunu tetikler. Fena yaşam seçimi alışkanlıklarını değiştirerek durumu hafifletebilirsiniz.
Sıhhatli bir rejime öncelik verin
Sıhhatli ve dengeli bir rejim seyretmek vücudun gıda gereksinimlerini karşılamaya destek olarak gıda eksikliklerini önler. Kahve, çay, kola ve çikolata şeklinde kafein tüketimini mümkün olduğunca azaltın. Bazı insanoğlu huzursuz bacak sendromunu bu şekilde önlemişlerdir. Birkaç hafta bu tarz şeyleri rejiminizden çıkararak farkı görebilirsiniz. Ek olarak emareleri şiddetlendiriyor şeklinde görünen alkol ve sigara tüketiminden kaçınmalısınız.
Egzersiz yapın
Tertipli egzersiz yapmak, uyku standardını artırır ve huzursuz bacak sendromu emarelerini hafifletebilir. Araştırmalar, tertipli tempolu yürüyüş şeklinde devamlı meydana getirilen egzersizlerin 6 hafta içinde huzursuz bacak sendromu emarelerini hafiflettiğini gösteriyor.
Stres yönetimini öğrenin
Bitkinlik ve stres kimi zaman huzursuz bacak sendromunu tetikleyebilir. Aşırı stresli ortamlardan kaçının. Uyumak için uygun bir ortam oluşturun.
İlaç tedavisi
Bazı ilaçlar huzursuz bacaks endromu emarelerini daha da kötüleştirebilir. Mesela antidepresanlar ve bronkodilatörler durumu şiddetlendirebilir. Bu tür bir ilaç kullanıyorsanız doktorunuza sorunuz.
